Nieuws

Het Europees Parlement heeft strengere regels goedgekeurd voor de export van plastic afval naar landen buiten de EU. Binnen tweeënhalf jaar moet de verscheping van plastic naar de meeste van deze landen volledig stoppen. Uitzonderingen zijn alleen mogelijk als landen kunnen aantonen dat ze het afval duurzaam kunnen verwerken of recyclen.

Volgens Europarlementariër Bas Eickhout komt dit neer op een verbod. "We moeten ons eigen plastic afval opruimen." Maar is dit haalbaar? Afvalverwerkers in Nederland twijfelen omdat er naar verluidt niet genoeg vraag en capaciteit voor is.

Jaarlijks exporteert de Europese Unie miljoenen kilo's kunststofafval naar landen buiten de OESO. Een aanzienlijk deel van deze export passeert de haven van Rotterdam; in 2022 ging het om ongeveer 170.000 ton. De belangrijkste bestemmingen voor deze schepen met kunststofafval zijn Indonesië, Vietnam en Maleisië, maar ook Turkije is een belangrijke afzetmarkt voor afval.

Hoogwaardig materiaal

Meer dan 80 procent van het afval dat naar Azië wordt gestuurd, bestaat uit plastic folie. Dit zijn folies die gebruikt worden door groothandelaars en andere bedrijven, zoals lange rollen plastic om producten op pallets te bundelen. Volgens de Raad voor Transport en Milieu, die vorig jaar onderzoek deed naar de export van plastic, gaat het om "plastic van hoge kwaliteit" dat "gemakkelijk te recyclen" is.

Verschillende milieuorganisaties hebben echter al eerder alarm geslagen omdat het plastic in deze landen bijdraagt aan de vervuiling. "We dumpen ons plastic in lagelonenlanden onder het mom dat het grondstof is en geen afval, maar deze landen hebben niet de capaciteit om het te recyclen", zegt de NGO Plastic Soup Foundation op hun website. Het gevolg is dat het plastic in de natuur of op illegale stortplaatsen terechtkomt.

Volgens Maarten Bakker, onderzoeker recycling aan de TU Delft, is het materiaal dat geëxporteerd wordt naar landen buiten de EU "het soort afval dat we hier niet willen hebben." "Hoewel de folie van hoge kwaliteit kan zijn, is een belangrijkere vraag: wat zijn de kosten om het schoon te maken?" Het kan bijvoorbeeld vervuild zijn met vuil, stickers en etiketten. "Al dat materiaal moet handmatig worden verwijderd."

Met de invoering van de wet zal dit plastic naar verwachting niet langer worden verwerkt in veel lagelonenlanden. De voorspelling is dat er meer afval naar Turkije zal gaan omdat het land geen lid is van de OESO en al aanzienlijke hoeveelheden afval importeert uit Europa.

De bedoeling van de wet is echter ook dat Europa "zijn afvalproblemen niet langer naar derde landen exporteert" en het afval zelf verwerkt. De Vereniging van Afvalbedrijven voorziet echter problemen. "We hebben momenteel onvoldoende recyclingcapaciteit in Europa om al ons plastic te recyclen", zegt woordvoerder Jeroen Stein.

De verbrandingsoven in

Stein vraagt zich ook af of er voldoende vraag is naar gerecycled plastic. Hij wijst erop dat recyclingbedrijven in Nederland het moeilijk hebben. Het recente faillissement van Umincorp en de druk op andere bedrijven, die te maken hebben met grote voorraden, worden vooral toegeschreven aan de lage prijzen van nieuw plastic uit Azië en de VS, zogenaamde virgin plastics. "Nederlandse bedrijven moeten concurreren met goedkoop nieuw plastic en met goedkope buitenlandse recyclers die andere standaarden hanteren." Volgens Stein zou een gelijk speelveld en een verplicht percentage gerecycled materiaal in nieuwe plastic producten een oplossing kunnen bieden.

Harold de Graaf van de Nederlandse Rubber- en Kunststofindustrie is ook sceptisch. "Als export naar niet-OESO-landen niet langer is toegestaan, betekent dat meer afval dat nu niet kan worden gerecycled. Dit afval zal in Europese verbrandingsovens en stortplaatsen terechtkomen."

Plastic verslaving

Dat is ook de verwachting van onderzoeker Bakker. "Gezien de verwerkingskosten en de lage prijzen die nu voor gerecycled plastic worden betaald, denk ik dat het direct naar de verbrandingsoven zal gaan."

Volgens Europarlementariër Eickhout moeten we minder plastic gebruiken om de plastic afvalberg aan te pakken en Europese doelen te bereiken. De EU en Nederland hebben als doel gesteld om in 2050 circulair te zijn, wat betekent zo min mogelijk afval en zo veel mogelijk hergebruik. "We moeten onze verslaving aan plastic onder ogen zien."

Wil je meer informatie of hulp bij jouw duurzaamheidskwestie, neem dan contact met ons op! Samen kunnen we streven naar innovatieve en duurzame oplossingen om de circulaire economie te bevorderen!